اسما پورزنگی‌آبادی
خبر دست اول دربارۀ ترافیک کرمان این است که راه‌اندازی بی‌آرتی (اتوبوس‌های پرسرعت) در شهر جدی شده است. آن‌طور که مدیرعامل سازمان مدیریت و مهندسی شبکه حمل‌ونقل شهرداری کرمان می‌گوید، مطالعات خط بی‌آرتی در مسیر فرودگاه تا فلکۀ آزادی که توسط متخصصان دانشگاه باهنر در حال انجام است تا سه ماه دیگر نهایی می‌شود. ادامۀ این خط که به فلکۀ مشتاق می‌رسد اما به گفتۀ دکتر وحید خلیفه «چون چالش‌برانگیز است» در مرحلۀ بعد پیگیری می‌شود.
خبر بعدی اینکه طرح جامع ترافیک شهر هنوز نهایی نشده و این احتمال وجود دارد که تا پایان امسال به سرانجام برسد.
در گفت‌وگوی تلفنی که با وی داشتم دربارۀ چالش کمبود جای پارک بعد از اتمام پیاده‌راه‌سازی میدان ارگ که این روزها کسبۀ بازار تاریخی و اطراف میدان را به‌شدت نگران کرده نیز پرسیدم. او هم مانند معاون حمل‌ونقل و امور زیربنایی شهردار کرمان معتقد است با بسته شدن کامل ارگ، کمبود جای پارک نخواهیم داشت و توضیح می‌دهد که پارکینگ‌های فعلی، در حالی که هنوز 1200 پارکینگ ساروج‌پارس وارد مدار نشده، فقط در ساعاتی از روز کاملا پُر می‌شوند.
نمی‌شود از ترافیک شهر گفت و از آنچه بر سر میدان آزادی پس از ساخت زیرگذر آمده نپرسید. پس، از مدیرعامل سازمان ترافیک شهرداری در این‌باره هم سوال کردم که آیا نمی‌خواهند فکری برای این میدان بکنند؟ همچنین از دکتر خلیفه خواستم تا بگوید چرا صف خودروها در چهارراه شفا اینقدر طولانی شده است.
متن کامل اظهارات او را در ادامه می‌خوانید.
*آقای دکتر، طرح جامع ترافیک قرار بود تا پاییز امسال به سرانجام برسد. الان تهیۀ این طرح در چه مرحله‌ای است؟ مدتی پیش، صحبت از غیرهمسطح‌سازی در میدان بیرم‌آباد شد. آیا طرح ترافیک دربارۀ چنین موضوعاتی، تکلیف شهر را مشخص کرده است؟
برای تهیۀ طرح جامع ترافیک، شرایط شبیه‌سازی و اقدامات اولیه هم انجام شده اما نیاز است که اقدامات نهایی صورت بگیرد تا بهینه‌ترین مدل را که با وضعیت موجود همخوانی دارد پیدا کنند. الان کار در این مرحله است و هنوز به سناریوها و پیشنهادات نرسیدیم که بدانیم در میدان بیرم‌آباد چه باید کرد. آنچه که مشاور به‌تازگی به ما اعلام کرده این است که احتمالا تا آخر سال می‌توانیم پیشنهادات خوبی برای برخی نقاط شهر از جمله میدان بیرم‌آباد داشته باشیم.
*پس تا آخر سال تکلیف اینکه برای ترافیک شهر چه باید کرد مشخص می‌شود. درست می‌گویم؟
تکلیف این مشخص می‌شود که مثلا در بیرم‌آباد نیاز به تقاطع غیرهمسطح داریم یا نه؟
*خود طرح جامع ترافیک چه زمانی نهایی می‌شود؟
امیدواریم کل فرایند تهیۀ طرح جامع ترافیک تا پایان امسال تمام بشود. مهلت قرارداد شهرداری کرمان با مشاور هم تا پایان سال است. مشاور هم قول داده تا این تاریخ تمام شود. یک مقداری کار بیش‌تر از آنچه که پیش‌بینی شده بود طول کشید.
*چرا؟
متاسفانه شهروندان کرمانی خیلی خوب به پرسشنامه‌ها پاسخ ندادند (اشاره به پرسشنامه‌هایی است که آبان‌ماه سال گذشته از سوی مشاور طرح در برخی مدارس کرمان توزیع شد تا اطلاعاتی دربارۀ ترافیک و تردد در شهر به دست آید). آماربرداری که ما خودمان انجام دادیم خیلی عالی بود ولی پرسشنامه‌ها نقص زیاد داشت برای همین مشاور آماربرداری مجدد انجام داد و حتی خودشان برای جمع‌آوری اطلاعات به خانۀ شهروندان مراجعه کردند. وضعیت بهتر شد ولی هنوز نتوانستند به مدل مناسب برسند. ما و ناظر طرح هم بسیار حساسیم که کار با دقت و کیفیت خوبی انجام شود و نمی‌خواهیم صرفا طرحی بیاید و کار رسانه‌ای انجام دهیم که ما طرح جامع تهیه کردیم بلکه می‌خواهیم طرحی به دست آید که واقعا برای شهر کرمان مفید باشد.
*امیدوارم این اتفاق بیفتد چون ترافیک در شهر کرمان به یک چالش جدی تبدیل شده است.
بله دقیقا. حتی وضعیت برخی کوچه‌های شهر هم بغرنج شده است. روزانه تعداد زیادی خودرو هم در حال اضافه شدن به خودروهای موجود است. ما تمام تلاش خود را می‌کنیم تا باری از دوش ترافیک شهر برداریم.
*این روزها موضوع پیاده‌راه سازی میدان ارگ مطرح است و کسبۀ بازار معتقدند به‌دلیل کمبود جای پارک، با مسدود شدن کامل میدان ارگ کسب‌وکارشان دچار رکود می‌شود. معاون حمل‌ونقل شهردار اما می‌گوید کمبود جای پارک نخواهیم داشت. نظر سازمان ترافیک در این‌باره چیست؟ اطلاعاتی که شما دارید هم نشان می‌دهد بعد از بسته شدن ارگ به‌روی خودروها، مشکلی از لحاظ جای پارک نخواهیم داشت؟
ما مشکل جای پارک در آن محدوده نخواهیم داشت. حدود 1200 جای پارک در ساروج‌پارس داریم و 500 تا 600 جای پارک هم در گلبازخان و چند پارکینگ خصوصی دیگر داریم. این پارکینگ‌ها معمولا در زمان‌های کوتاهی به ظرفیت می‌رسند. در واقع، با وضعیت فعلی که از ساروج‌پارس استفاده نمی‌شود تنها چند ساعت از روز همۀ این پارکینگ‌ها تکمیل هستند. حالا اگر از پارکینگ ساروج استفاده و 1200 جای پارک افزوده شود مشکل خیلی کم‌تر خواهد شد. البته این را بگویم که من به‌عنوان کارشناس ترافیک و خود سازمان ترافیک شهرداری علاقه‌مان این نیست که مدام پارکینگ بسازیم و خودروها را به بافت تاریخی و شهر دعوت کنیم. تمام هدف ما این است حمل‌ونقل همگانی را ارتقاء دهیم تا مردم با استفاده از تاکسی و اتوبوس در بافت مرکزی شهر رفت‌وآمد کنند.
*همین کار را هم که انجام نمی‌دهید. شهروندان کرمانی از یک سیستم حمل‌ونقل عمومی مناسب در شهر محرومند.
به‌شدت پیگیر ارتقای سیستم حمل‌ونقل عمومی شهر هستیم. مطالعات خط بی‌آرتی در مسیر فرودگاه به میدان آزادی را شروع کردیم و تاکنون به مرحلۀ خوبی از کار رسیده‌ایم. ادامۀ این خط از آزادی تا مشتاق چون مقداری چالش‌برانگیز است را در مرحلۀ بعد پیگیری می‌کنیم. اقدام دیگر در این خصوص پیگیری برای دریافت اتوبوس‌هایی است که از وزارت کشور طلب داریم. این 16 دستگاه اتوبوس وارد شود وضعیت بهتر خواهد شد. مجموعۀ شهرداری و شخص شهردار محترم به‌شدت پیگیرند تا از ظرفیت معادن استفاده و تاکسی‌های فرسوده را جایگزین کنیم که جذابیت این سیستم افزایش پیدا کند. در حال مطالعه برای ایجاد چند پارک‌سوار هم هستیم که تاکسی‌ها در این پایانه‌ها مستقر شوند و مسافران از آنجا وارد سیستم خطوط حمل‌ونقل سریع و انبوه‌بر شوند. همۀ این کارها را داریم پیش می‌بریم ولی به هر حال، مطالعات زمان‌بر است و از طرفی، هزینۀ اجرا این طرح‌ها هم بالاست. در چنین وضعیتی، شهرداری باید برنامۀ مدونی را آرام‌آرام پیش ببرد. ما امیدوار هستیم تا پایان سال آینده اتفاقات خوبی در زمینۀ حمل‌ونقل عمومی شهر رخ بدهد.
*به بی‌آرتی اشاره کردید. چندین سال است که شهرداری می‌گوید در حال مطالعۀ راه‌اندازی بی‌آرتی در شهر هستیم. این چه مطالعاتی است که تمام نمی‌شود؟!
مطالعات بی‌آرتی سال گذشته با مشاوری غیرکرمانی شروع شد اما مشاور خوب کار نکرد. من هم با خودم عهد بستم که اجازه ندهیم طرح‌هایی ارائه شود که بعد در اجرا با صد تا اتفاق بد و مشکل همراه شود. ما مشاور تهرانی را خلع کردیم. الان دانشگاه باهنر متولی مطالعات شده و خیلی هم کیفیت مطالعاتش خوب و متفاوت با مشاور قبلی است. در خط یک، به جمع‌بندی رسیدیم و امیدواریم تا سه ماه آینده مطالعات خط یک در مسیر فرودگاه تا آزادی نهایی شود. مطالعات که نهایی شد آن را به شورای ترافیک ارائه و مراحل بعدی را پیگیری کنیم.
*سازمان ترافیک برای زیرگذر و میدان آزادی فکری نکرده است؟ آنچه که ما شهروندان می‌بینیم این است که از این زیرگذر چندان استفاده نمی‌شود. از طرفی، روی میدان همیشه گره ترافیکی را داریم. مردم برایشان سوال است که چرا هزینۀ سنگینی از بودجۀ شهر خرج چنین پروژه‌ای شد. علاوه بر کارشناسان، حتی در سطح شهرداران هم دیدیم که گفتند این زیرگذر کارآیی ندارد. سازمان ترافیک به این نقطه از شهر کرمان چه نگاهی دارد؟ راه‌حلی دارید یا باید همین وضعیت را تحمل کنیم و ادامه بدهیم؟
از منظر کارشناسی می‌گویم نه سازمان ترافیک؛ اگر از من می‌پرسیدند که میدان آزادی غیرهمسطح‌سازی بشود یا نه؟ می‌گفتم به هیچ عنوان. چون کار بسیار اشتباهی نیست. حالا که ساخته شده باید بگویم تاثیر هم بر ترافیک داشته است. یک روز برای تامین روشنایی، زیرگذر بسته شد. چنان ترافیکی در محدودۀ میدان آزادی ایجاد شد که حتی از نهادهای امنیتی و نظامی و انتظامی پیگیر بودند که چرا میدان قفل شده است. پس این زیرگذر کارایی دارد. اما نوع نگاهی که به میدان آزادی شده اشتباه بوده است. ما و معاونت حمل‌ونقل و امور زیربنایی شهرداری طرح مطالعاتی کاملی از مطالعات کالبدی گرفته تا شهرسازی و جداره‌سازی و بدنه‌سازی و مسائل ترافیکی را در میدان آزادی داریم پیش می‌بریم تا به بهینه‌ترین وضعیت ممکن تبدیل شود. ضمن اینکه منتظریم ببینیم طرح جامع ترافیک شهر دربارۀ این میدان و این محدوده چه می‌گوید و با آن چه باید بکنیم؟
*طرح مطالعات کالبدی و ترافیکی که برای میدان آزادی تهیه می‌کنید در چه مرحله‌ای است؟
مطالعات را به شورا ارائه کرده و مصوبۀ آن را گرفتیم و در مرحلۀ عقد قرارداد با مشاور هستیم. این مطالعات را هم متخصصان دانشگاه باهنر قرار است انجام دهند.
*آقای دکتر، دلیل اینکه در بسیاری از ساعات روز و شب، پشت چراغ راهنمای چهارراه شفا صف بلندی از خودروها تشکیل می‌شود چیست؟ به‌خاطر روگذر امیرکبیر این مشکل پیش آمده؟
وقتی تقاطع غیرهمسطح ایجاد می‌شود انبوه ترافیک از یک نقطه به نقطۀ دیگر منتقل می‌شود و در این مورد، انبوهی از ترافیک به فرهنگیان و شفا منتقل می‌شود.
*پس این صف بلند خودروها از تاثیرات ساخت روگذر امیرکبیر است. درست می‌گویم؟
به هر حال، در نقاط شهری تقاطع غیرهمسطح خیلی مورد تایید نیست. البته روگذر امیرکبیر مشکلاتی را حل کرده است. قبلا در چهارراه امیرکبیر ترافیک سنگینی داشتیم ولی الان حذف شده است.
*ترافیک حذف نشده آقای دکتر، بلکه به چهارراه فرهنگیان و چهارراه شفا منتقل شده است!
کارشناسان ترافیک به هیچ‌وجه انتقال ترافیک را نمی‌پسندند. ساخت پل شهدای خلبان نیاز بوده چون بلوار شهید سلیمانی یک شریانی درجه یک است ولی نباید در بلوار جمهوری که دسترسی در آن بالاست و شریانی درجۀ یک حساب نمی‌شود سراغ تقاطع غیرهمسطح می‌رفتیم.
*برای حل مشکل چهارراه شفا راه‌حلی دارید؟
باید صبر کنیم تا طرح جامع ترافیک تکلیف را روشن کند. راه‌حل‌های ما اصلا غیرهمسطح‌سازی نیست بلکه بر ساماندهی و مدیریت ترافیک متمرکز است که روش‌هایی مانند استفاده از چراغ‌های هوشمند و حمل‌ونقل همگانی و یک‌طرفه کردن جهت ترافیک در برخی مسیرها را شامل می‌شود.
*پس تا اطلاع ثانوی غیرهمسطح‌سازی در بافت مرکزی شهر کرمان نخواهیم داشت. درست می‌گویم؟
اگر کارشناسان ترافیک به جلسات تصمیم‌گیری دعوت و به نظر آن‌ها توجه شود مطمئن باشید که ما دیگر در بافت مرکزی شهر کرمان غیرهمسطح‌سازی نخواهیم داشت.
نظر خود را بنویسید