کاش کاروانسرای «جر» تعیین‌تکلیف‌ می‌شد

 اسماء پور زنگی آبادی : اوایل دی‌ماه امسال و پس از حدود پنج سال مسئولیت، مجتبی شفیعی از معاونت میراث‌فرهنگی اداره کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان رفت. دوران مسئولیت او، همچون ادوار گذشته با فراز و نشیب‌های زیادی در زمینۀ رسیدگی به آثار تاریخی استان همراه بود. 
برخی پروژه‌های نیمه‌تمام مرمتی به پایان رسید اما بسیاری دیگر با وجود پیگیری‌هایی که از سوی او و همکارانش صورت می‌گرفت همچنان ناتمام مانده است. 
حالا که او از معاونت میراث‌فرهنگی رفته، از او پرسیدم: در دوران مسئولیت خود چه کاری را آرزو داشتید به سرانجام برسانید اما نشد؟ 
شفیعی در پاسخ به این پرسش فردای‌کرمان گفت: «از صمیم قلب می‌گویم که خیلی دوست داشتم زمانی که مردم به میراث‌فرهنگی مراجعه می‌کنند پاسخی (خشنودکننده) داشته باشیم. برخی ضوابط حرائم آثار تاریخی برای مردم محدودیت‌هایی ایجاد می‌کند. 
دوست داشتم آن‌قدر منابع و امکانات داشته باشیم تا پس از محدودیت‌هایی که بابت اعمال ضوابط حریم ایجاد می‌شود بتوانیم لااقل بخشی از آن را جبران کنیم که متاسفانه هیچ‌وقت هم نتوانستیم و این موضوع همیشه من را اذیت می‌کرد».
وی افزود: «کافی است خودمان را جای کسی بگذاریم که کل زندگی‌اش یک قطعه زمین یا یک خانه است و میراث‌فرهنگی روی آن دست می‌گذارد و می‌گوید: نمی‌توانی بسازی. در واقع حقوق مالکانه را زیر سوال می‌بریم».
معاون سابق میراث‌فرهنگی استان کرمان با بیان اینکه این مشکل کشوری است و خاص کرمان نیست، ادامه داد: «ما از این بابت که در حوزۀ مواریث‌فرهنگی و تاریخی کشوری غنی هستیم خوشحالیم اما از طرفی، در آن حد که نیاز است منابع در اختیارمان نیست تا بتوانیم به‌ازای محدودیت‌هایی که ایجاد می‌کنیم برای مردم جبران کنیم. 
اگر این‌طور می‌شد قطعا ساکنان بافت تاریخی به سمت تخریب یا عدم حفاظت بناهای خود نمی‌رفتند».
وی در پاسخ به این پرسش که آیا فقط محدودیت‌های مالی میراث‌فرهنگی مانع از این می‌شود تا از ساکنان حرائم آثار تاریخی حمایت صورت بگیرد یا قوانین هم محدودیت ایجاد می‌کند؟ توضیح می‌دهد: «هم محدودیت‌های مالی و هم قوانین وجود دارد. 
یکسری قوانین باید پیش‌بینی شود که وقتی حقوق مالکانۀ افراد را زیرسوال می‌بریم و محدود می‌کنیم مشوق‌ها و امتیازاتی برای مردم در نظر گرفته شود». به گزارش فردای‌کرمان، شفیعی در پاسخ به این پرسش که دربارۀ بناهای تاریخی در استان آیا پروژه‌ای بود که خیلی علاقه داشتید مرمت و احیا شود ولی به سرانجام نرسید؟ گفت: «همیشه دربارۀ کاروانسرای وکیل دغدغه داشتم که خوشبختانه مرمت و احیا شد ولی کاروانسرای جر متاسفانه به نتیجه‌ای نرسیده است».
وی افزود: «این کاروانسرا موقعیت بسیار خوبی در بافت تاریخی کرمان دارد و اگر احیا شود از لحاظ اقتصادی هم بازدهی زیادی دارد ولی متاسفانه همیشه موضوع تعیین‌تکلیف این کاروانسرا بین اوقاف و مالکان و میراث‌فرهنگی در رفت‌وآمد بود و هیچ‌وقت اتفاقی نیفتاد». معاون سابق میراث‌فرهنگی استان کرمان اظهار کرد: «وقتی به آن محدوده می‌رویم به‌دلیل وضعیت این کاروانسرا (که در جریان یک آتش‌سوزی بخش زیادی از آن تخریب شد) با منظره‌ای ناخوشایند مواجه می‌شویم که نیاز به رسیدگی و تعیین‌تکلیف دارد».