گروه فرهنگ‌وهنر: دوشنبۀ گذشته مستند بی‌بی جان ساختۀ سیدحمید میرحسینی در محل «کافه رو» با حضور کارگردان این اثر و مسعود اشجعی فیلم‌ساز و منتقد، و جمعی از تماشاگران علاقه‌مند نمایش داده شد و در ادامه مورد نقد و بررسی قرار گرفت.
مستند «بی‌بی جان»، روایتگر زندگی بی‌بی‌جان کریمی‌زاده ساکن سیرجان است که به تنهایی سرپرستی سه کودک معلول ذهنی، «بیمار پی‌کی‌یو» را بر عهده دارد و در این راه با مشکلات فراوانی دست و پنجه نرم می‌کند و همچنان عاشقانه و مادرانه در این مسیر سخت، بار زندگی را بر دوش می‌کشد.
در پایان این نشست میرحسینی در پاسخ به این سوال که «فیلم بی‌بی‌جان را چه زمانی و با کدام انگیزه ساختی؟» بیان کرد: «این فیلم را دو سال پیش ساختم، با این انگیزه که توجه بیشتری به این خانواده بشود و آن‌ها بتوانند در شرایط مناسب‌تری زندگی کنند. چون به شدت نیاز به توجه دارند، و ما با یک زن سرپرست خانواده‌ای مواجه‌ایم که سه بچۀ معلول دارد. من ده سال پیش از طریق یک دوست خبرنگار با این موضوع آشنا شدم و با خود عهد کردم از هر راهی که بتوانم به این خانواده کمک کنم. از طریق خیرین و دوستان تا توانستم به این خانواده کمک کردم و در انتها هم مستند زندگی آن‌ها را ساختم. چون آن زمان هم وقت‌اش بود و هم اینکه بی‌بی‌جان به من اعتماد کامل داشت».
این مستندساز کرمانی در ادامه با بیان اینکه هدفم از ساختن این فیلم آگاهی دادن به جامعه بود، افزود: «از چند زاویه به این موضوع نگاه کردم که مهم‌ترین آن، شناخت بیماری ناشناختۀ «پی‌کی‌یو» بود. چون اگر در زمان پیش از تولد و حتی زمان نوزادی بچه‌ها توجه بیشتری صورت بگیرد، این بیماری آسیب کمتری به خانواده‌ها می‌زند. چون عدم شناخت و آگاهی است که این مشکلات را به وجود می‌آورد. بدیهی است من این آگاهی دادن را از زمان تولید و رسانه‌ای شدن این مستند و همچنین اکران آن شروع کردم، و معتقدم از راه مستندسازی حتما به یکی از هدف‌های بزرگم خواهم رسید».
میرحسینی ادامه داد: «فیلم مستند مانند قالی کرمان است. هر چه بگذرد کیفیت آن بهتر خواهد شد، و تماشاگران امروز بسیار باهوش هستند، و از این‌گونه آثار سینمایی استقبال می‌کنند».
وی با اشاره به اینکه نقدهای بعد از اکران را در فضای مجازی پیگیری می‌کردم، گفت: «برخی از مخاطبان مستند به نکات مهمی اشاره می‌کنند، که اصلا به آن فکر نمی‌کرده‌ام. پس از اکران، از طرف دوستان علاقه‌مند به‌صورت خودجوش مبلغی برای کمک به بچه‌های بی‌بی‌جان جمع شد، که همۀ این‌ها در مجموع از تاثیر این فیلم بر جامعۀ اطراف خود گواهی می‌دهد».
کارگردان مستند بی‌بی‌جان گفت: «من زمانی که این مستند را شروع کردم نه دنبال جایزه گرفتن از فستیوال‌ها بودم و نه به درآمد خاصی از این مستند فکر می‌کردم».
وی با یادآوری این نکته که حرفۀ من فیلم‌سازی است، خاطرنشان کرد: «فقط از خدا خواستم با ساخت این مستند کمک کوچکی به بی‌بی‌جان و فرزندانش بکنم، و آرزوی قلبی من تا امروز هم این بوده است که این خانوادۀ بدون پشتوانه به آرامش برسند».
میرحسینی با بیان اینکه من به‌عنوان مستندساز و پژوهشگر چندین سال دربارۀ بیماری پی‌کی‌یو تحقیق کردم، بیان کرد: «از نزدیک به مراکز درمانی زیادی رفتم تا مستند جامعی از ابعاد مختلف بیماری بسازم. از نگاه کلی، بیماری پی‌کی‌یو یک بیماری متابولیک ارثی است و از والدین به فرزندان منتقل می‌شود و والدین سهم برابری در به ارث رساندن این بیماری به فرزند خود دارند. یک جهش ژنی دارای اشکال در مادر یا پدر می‌تواند باعث آن بشود. علائم بیماری بسیار شدید است و صدمات ذهنی و جسمی و رفتاری ناشی از آن وجود دارد. به دلیل این بیماری، رفتار فرزند می‌تواند پرخاشگرانه و صدمه‌زننده به خود و اطرافیان باشد و اختلال عصبی هم می‌تواند در این بیماران وجود داشته باشد».
وی افزود: «در این نوع بیماری، فرزندان ممکن است تشنج داشته باشند، دچار عقب‌ماندگی ذهنی و اوتیسم بشوند و به ارگان‌های دیگر به دلیل محدودیت شدید تغذیه‌ای صدمه بزنند به نظر من باید مستندها و فیلم‌های زیادی برای شناخت هرچه بهتر جامعه ساخته شود و این وظیفۀ اجتماعی یک فیلم‌ساز است که آگاهی می‌دهد».
میرحسینی در مورد کافه‌رو که محل نمایش این فیلم بود هم توضیح داد: «دوستانی به نام حنظله رشیدی و پدرام شیخ‌مظفری لطف کرده‌اند، محل کسب خود را در روزهای دوشنبۀ هر هفته پاتوق فرهنگی کرده‌اند. در این پاتوق فرصت برای نمایش فیلم‌هایی از فیلمسازان کرمانی که کمتر دیده شده‌اند یا مخاطب خاص دارند، فراهم می‌شود. من و سایر دوستان از این فرصت استقبال کردیم. و اکران‌ها با جلسات نقد از دو هفته پیش آغاز شد، و تا پایان مهر که فصل دانشجویی است. ادامه دارد و خوشبختانه با استقبال خوبی هم از طرف مخاطبان همراه شد. تا جایی که در بعضی سانس‌ها به خاطر شلوغی بیش از حد تماشاگران، تعدادی هم ایستاده به تماشای فیلم‌ها نشستند».
نویسنده و کارگردان فیلم بی‌بی‌جان، در پایان این را هم اضافه کرد: «بی‌بی‌جان مادری است از مادران سرزمین‌مان که سه کودک معلول دارد و با دست خالی، اما دلی آکنده از عشق و امید، فرزندان خود را به تنهایی سرپرستی می‌نماید، او در این راه با مشکلات فراوانی دست و پنجه نرم می‌کند، مشکلاتی که شاید ما حتی نتوانیم یک مورد از آن‌ها را تحمل کنیم. همسر بی‌بی‌جان بعد از اینکه متوجه می‌شود بچه‌هایش به بیماری پی‌کی‌یو دچار شده‌اند از او جدا می‌شود».
میرحسینی تصریح کرد: «سال‌هاست دربارۀ زنان سرپرست خانواده مستند می‌سازم، ولی بی‌بی‌جان یک مورد استثنایی است که حتی قابل مقایسه با هیچ موردی که تا به امروز ساخته‌ام نیست».
گفتنی است، عوامل این فیلم عبارتند از مدیر تصویربرداری: علی‌رضا نجیب‌زاده، صدابردار: افراسیاب امیری، مدیر تولید: زینب عبدالله‌آبادی، پژوهش: سمیرا شیخ‌مظفری، مهسا حقانیت، سیدحمید میرحسینی، عکاس و برنامه‌ریز: فرزاد میرحسینی، مجری طرح: حجت طاهری، صداگذاری: مریم شهسواری، تدوین: سیدحمیدمیرحسینی، مشاور پزشکی: فهیمه ناظری، اصلاح رنگ: مازیار محمدی، مشاور رسانه‌ای: سارا کبریایی، گوینده تیزر: علی‌رضا رازانی، ساخت تیزر: مهسا صادق‌زاده، دستیاران تصویر: علی‌رضا طاهرنژاد، علی صالحی.
نظر خود را بنویسید