اسما پورزنگی‌آبادی: هشت ماه پس از انتخاب سعید شعرباف‌تبریزی به‌عنوان شهردار کرمان که توسط شورای ششم شهر انجام شد؛ وی سرانجام درِ اتاقش را برای انجام گفت‌وگوی اختصاصی گشود.
در بخش اول گفت‌وگو که متن کامل آن با تیتر: «شهرداران قبل دربارۀ حمل‌ونقل عمومی فقط شعار داده‌اند» در پایگاه خبری فردای‌کرمان به نشانی fardayekerman.ir منتشر شده، او این نقد که منفعل است و به روزمرگی دچار شده را نپذیرفت و مدعی شد 80 درصد از برنامۀ شش ماهۀ اولش را اجرا کرده است.
سعید شعرباف‌تبریزی دربارۀ فربه بودن شهرداری کرمان از لحاظ تعداد نیروی انسانی نیز توضیحاتی داد و البته وقتی پرسیدم که قول می‌دهید شما فرد جدیدی را به سیستم وارد نکنید؟ پاسخ داد خیر. منطق او این است که وقتی در هشت سال 750 نیرو وارد شهرداری شده‌اند، او نیز این حق را دارد که 10، 15 نفر را که نیاز سیستم است اضافه کند.
شهردار همچنین گفت که حاضر است گزارش استخدام‌های شهرداری را هم مثل حقوق و دستمزدها منتشر کند اما این را به اجازۀ شورای شهر منوط کرد.
آنچه در ادامه می‌خوانید، بخش دوم این گفت‌وگوست که بر پروژه‌های ناتمام شهری تکیه دارد.
بخش سوم و پایانی که دربارۀ شفاف‌سازی و ماجرای مشاوران شهردار است، به‌زودی در فردای‌کرمان منتشر خواهد شد.
*در اظهارات‌تان در بخش اول گفت‌گو، در پاسخ به این انتقاد که منفعل هستید، اشاره کردید که به هیجانات رسانه‌ای نمی‌خواهید پاسخ دهید؛ اما آقای شهردار انتظار اینکه در هشت ماه، پروژۀ پیاده‌راه سازی ارگ و تجلی سرعت پیدا کند و به سرانجام برسد، هیجان رسانه‌ای نیست. یک مطالبۀ جدی است به خصوص اینکه این شورا و شما از ابتدا، وعده‌های بزرگی دربارۀ سرعت‌بخشی و اتمام آن دادید.
قراردادهای این پروژه، در انتهای سال 99 و ابتدای سال 1400 منعقد شده است. اگر پیشرفت فیزیکی و ریالی پروژه را در شش ماه ابتدای سال گذشته با شش ماه دوم مقایسه کنید، می‌بینید که سرعت کار اصلا قابل مقایسه نیست. البته منکر برخی اشکالات زیرساختی در سرعت پروژه‌ها در کرمان نیستم و خواهم گفت که چرا سرعت اجرای پروژه‌های عمرانی در کرمان نسبت به دیگر شهرها پایین‌تر است.
*شش ماه اول سال 1400 را که شما مبنای عملکردتان در پروژۀ خیابان تجلی و ارگ گذاشتید، دورۀ تغییر و تحولات و انتخابات بود. نمی‌خواهم این رویه را تایید کنم اما به هر حال، در این بازۀ زمانی، کارها خود به خود معطل می‌ماند.
این پروژه پیمانکار مشخص داشته و کار شروع شده بود. ضمن اینکه در حوزۀ معاونت عمرانی و حمل‌ونقل شهرداری، از لحاظ مدیریتی، تغییر چندانی در شش ماه اول و دوم ایجاد نشده است. این را قبول دارم که در ماه چهارم تا ششم به دلیل تحولات در مدیریت شهر و دورۀ سرپرستی، نظارت‌ها بر پیمانکار کاهش پیدا کرده است ولی وقتی نحوۀ نگارش قرارداد اشکالات اساسی دارد و پیمانکار از اساس به‌دنبال انجام کار نیست و جزئیات کار نامشخص است و اتمام‌حجت نشده است؛ معلوم است که کار با مشکل مواجه می‌شود.
در این شرایط، اولین اقدام این است که قرارداد را اصلاح کنید، تیم قبلی را کنار بگذارید و تیم جدید بیاورید. دو ماه این فرایند طول کشید که پیمانکار با کادر امانی و نیروهای داخلی شهرداری از مناطق مختلف جایگزین شود؛ نیروهایی که هیچ‌وقت با هم کار نکرده بودند به پروژه آمدند، تامین مصالح هم که پیش از این توسط پیمانکار انجام می‌شده، الان برعهدۀ شهرداری است. اما با وجود اینکه ساختار پروژه به هم خورد، چند برابر سرعت پروژه بیش‌تر شد. البته بگویم برخی اظهارنظرها که پروژه دو ماهه جمع می‌شود و متاسفانه از سمت اعضای شورا و شهرداری مطرح شد، برای این بود که در جریان جزئیات کامل پروژه نبودند. پروژه با آن حجم کار و اقدامات زیرساختی نمی‌توانست یکی، دو ماهه تمام شود. اگر پیمانکار با سرعت تمام کار می‌کرد، اسفندماه گذشته باید تمام می‌شد ولی تغییراتی رخ داد و پیمانکار به درستی کنار گذاشته شد.
*ولی با وجود اینکه خوب عمل نکرده، از پروژۀ ارگ کنار گذاشته نشد.
همین که از خیابان تجلی کنار گذاشته شد، اعتراضاتی از سوی پیمانکار را داشتیم چون قرارداد یکپارچه بود و خیلی تلاش کردیم تا پیمانکار را از خیابان تجلی جدا کنیم و فقط در ارگ بماند. موضوع دیگری که بر روند این پروژه تاثیر داشت این بود که در دوره‌های گذشته، خریدهای شهرداری مستقیما با ترک تشریفات یا مناقصه انجام می‌شد ولی هشت ماه است که طبق قانون باید خریدها از طریق سامانۀ ستاد انجام شود و همین، بسیاری از پروژه‌های عمرانی را کند کرده است. این شرایط، در دوره‌های گذشته نبوده البته قانون است و باید اجرا شود ولی شرایط طوری شده که مصالح مورد نیاز از جمله سنگ سادۀ کوبیک، در حالی که نیروی ما در پروژه آماده بوده، باید از سامانۀ ستاد خریداری می‌شد که زمان‌بر بوده است.
*حالا پروژه چه زمانی تمام می‌شود؟
یکی از سوالاتی که نمی‌توان دقیق به آن پاسخ داد همین است. الان، کل نیروهای دو تا از شهرداری‌های مناطق در این پروژه مستقر شده‌اند و به همین خاطر، برخی ریزپروژه‌ها در این مناطق معطل مانده است. کف‌سازی خیابان تجلی حداکثر دو ماه زمان نیاز دارد اما با دو مسئلۀ جدی مواجهیم: یکی تاسیساتی مثل دکل‌های برق است که از شرکت برق خواهش کردیم همزمان با کف‌سازی، دکل‌ها را خارج کند تا قرار نباشد هزینۀ دوباره برای این کار شود. هنوز اما شرکت برق پیمانکار را معرفی نکرده است. موضوعاتی در خصوص جداره‌سازی هم داریم که همزمان با کف‌سازی، باید انجام شود که همین، ممکن است زمان بیش‌تری نیاز داشته باشد.
*پروژۀ میدان ارگ را کی تمام می‌کنید؟
پروژه در میانۀ میدان رو به پایان است ولی در میدان هم موضوع تاسیسات برق را داریم که محل ابهام است که آیا بر عهدۀ پیمانکار هست یا خیر؟ بخش مهمی از پروژه هم مربوط به بازار پیرامونی میدان است که هنوز وارد آن فاز از کار نشده‌ایم. در خیابان تجلی دو ماهه کار تمام می‌شود. در ارگ، پیمانکار فعال است و از معدود پیمانکارانی است که هیچ طلبی هم از شهرداری ندارد تا بهانه‌ای پیش نیاید که به خاطر مسائل مالی، کار متوقف شده است. منتظریم فاز اول را تحویل دهد تا بخش دیگر آن شروع شود.
*می‌گویید پروژۀ تجلی دو ماه دیگر تمام می‌شود، یعنی تا مردادماه؟
از امروز (21 خردادماه) تا دو ماه دیگر.
*اما شورای شهر گفت که تا تیرماه تمام می‌شود.
مدیران به بنده هم گفتند تا تیرماه؛ اما من دارم بدبینانه نگاه می‌کنم چون می‌دانم در حین کار، ممکن است مشکلاتی پیش بیاید اما تلاش ما این است که دو ماهه جمع شود. پروژه‌های عمرانی در شهر کرمان بسیار سرعت پایینی دارد برای همین است که شهرداران سابق به این سمت رفتند تا با پیمانکاری مثل خاتم کار کنند چون اغلب پیمانکاران (بومی) متاسفانه تجربۀ کارهای تخصصی و پیچیده را ندارند. ایده این است که ما به عنوان شهرداری پروژه را به پیمانکار واگذار کنیم و پیمانکار، بسیاری از مشکلات را در حین اجرا حل کند. همین طرح خیابان تجلی، از ابتدا تا حالا، حداقل چهار بار تغییر کرده که معنایش این است که مشاور و پیمانکار از ابتدا تصور دقیقی از کاری که قرار بوده انجام شود نداشته‌اند. شاید هم حق داشتند. اگر این پیمانکار، سال‌ها در حوزۀ میراث کار کرده بود، این اتفاقات نمی‌افتاد. هرکاری در بافت تاریخی بخواهیم شروع کنیم، باید پیمانکاری را پیدا کنیم که متخصص بافت تاریخی و صاحب تجربه و حاذق باشد و در مناقصات شرکت کند. بسیاری شهرهای دیگر اما این مشکلات را ندارند. برای همین دلیل است که ما مجبور شدیم به صورت امانی پروژۀ خیابان تجلی را پیش ببریم و همین باعث می‌شود که سرعت اجرا کاهش یابد؛ اگر پیمانکار متخصص و حرفه‌ای داشتیم، کارگران شهرداری‌های مناطق ما در این مدت می‌توانستند چندین پروژۀ کوچک را شروع کنند. ضمن اینکه در کرمان، کار به جایی رسیده که قیمت تمام‌شدۀ پیمانکاری ما به مراتب از قیمت کاری که خود شهرداری انجام می‌دهد، بیش‌تر شده درحالی که منطق این است که وقتی بخش خصوصی کاری انجام می‌دهد، هزینۀ تمام‌شده کم‌تر باشد ولی در کرمان این‌طور نیست.
*برای اینکه زمان اجرا طولانی می‌شود؟
هم زمان‌بر می‌شود و هم تعدیل می‌خورند و هم متاسفانه قراردادها به درستی نوشته نمی‌شوند و مشکلات حقوقی دارند و دست پیمانکار را باز می‌گذارد تا کار را طولانی کند. تعداد پیمانکاران هم محدود است و گاهی سه بار مناقصه می‌گذاریم و کسی شرکت نمی‌کند بنابراین، در مناقصۀ چهارم اولین کسی آمد، قبول می‌شود. کار به جایی رسیده که در برخی مناقصات، بعد از چهار بار هم کسی شرکت نمی‌کند.
*چاره‌ای برای حل این مشکل پیدا کرده‌اید؟
یکی اینکه تا حد امکان،کادر امانی را متخصص کنیم و تیمی از کارگر و بنا در هریک از شهرداری‌های مناطق باشد که آموزش ببینند تا خودمان با کمک این نیروها، کارهای عمرانی کوچک‌مقیاس را انجام دهیم اما برخی پروژه‌های بزرگ در توان فعلی سیستم شهرداری منطقه نیست که باید سراغ پیمانکار برویم؛ برای چنین پروژه‌هایی هنوز با خاتم و جهاد نصر ارتباط داریم.
*یکی از پروژه‌های ناتمام قدیمی در شهر کرمان هتل بام است. مدتی پیش اعلام کردید که پروژه در دست بررسی است. بعد از هفت، هشت سال، چه چیزی را دارید همچنان بررسی می‌کنید؟
بررسی‌ها تمام شده است. به صراحت بگویم که هنوز سه هکتار زمین بالای کوه از سوی راه و شهرسازی به ما تحویل داده نشده است. در آن 14 هکتار اما، سرمایه‌گذار در حال فعالیت است، فضای سبز ایجاد شده، مسجد را ساخته و در حال تکمیل است، تله‌کابین را آماده کرده و در این بخش، انصافا سرمایه‌گذار تعهد خود را تقریبا به خوبی انجام می‌دهد. تله‌کابین را قرار بود تا عید نوروز امسال راه‌اندازی کنند ولی به خاطر تحریم مشکلاتی پیش آمد. برای ساخت هتل، قراردادی وجود دارد که راه و شهرسازی باید زمین را به شهرداری و ما به سرمایه‌گذار تحویل بدهیم. این اتفاق هنوز نیفتاده است.
*چرا؟ مشکل کجاست؟
این را شما پیگیری کنید که چرا زمین به شهرداری داده نمی‌شود؟ ما اعلام آمادگی کردیم که قرارداد اجاره را تمدید کنیم و هر کاری انجام دهیم تا زمین به سرمایه‌گذار برسد. چون هرچه تاخیر داشته باشیم، ما مشمول جریمه می‌شویم.
*عددی دارید خسارت تاخیر پروژه چه‌قدر بوده است؟
هنوز این موضوع را قطعی نکرده‌ایم. من دربارۀ خوب و بد پروژه قضاوت فنی نمی‌کنم اما اگر امروز به سرمایه‌گذار بگوییم کار منتفی است و قرارداد فسخ شود، اگر هزینۀ فضای سبز را به حساب نیاورد و فقط ایجاد مسیر دسترسی را از ما مطالبه کند، حداقل بیش از 350 میلیارد تومان باید بپردازیم.
*تله‌کابین کِی فعال می‌شود؟
تعهد داده بودند که آخر سال گذشته باید تمام می‌شد اما نکاتی دربارۀ سازۀ بتنی مطرح شد که خوشبختانه معلوم شد مشکلی ندارد. مسائلی هم خود سرمایه‌گذار برای واردات کابین‌ها داشت که به‌تازگی حل شده است. به من گفته‌اند به انتهای تابستان می‌رسد اما شاید سرمایه‌گذار افتتاح تله‌کابین را منوط به تعیین وضعیت در هتل بام کند؛ چیزی در این‌باره تاکنون به من نگفته‌اند که اگر چنین درخواستی داشته باشند حق دارند. من به شورای شهر گفته‌ام که همۀ رده‌های استان باید برای هتل بام‌کرمان تصمیم‌گیری کنند. ما از لحاظ فنی آماده‌ایم و می‌دانیم برای ادامۀ کار یا فسخ قرارداد چه باید کرد، میراث و نهادهای نظارتی هم نظرشان را داده‌اند اما نیاز به جمع‌بندی دارد. گویا سال گذشته که من در شهرداری نبودم، جلسه‌ای با حضور مسئولان اعم از دکتر موحد رئیس سابق دادگستری استان و سایر نهادها برگزار و همۀ اشکالات پروژه طرح و دادگستری مامور جمع‌بندی نهایی کار شده که بالاخره چه باید با این قرارداد بکنیم و شبهات حل شود. حرف ما این است که تکلیف نهایی را معلوم کنند و شهرداری هم ضرر نکند.
*یعنی احتمال دارد پروژه متوقف شود؟
نه، ببینید ما که مالک چیزی بالای کوه نبودیم، زمین متعلق به راه و شهرسازی بوده، شهرداری واسطه شده که زمین را به سرمایه‌گذار تحویل بدهد. در این وساطت هیچ چیزی عاید شهرداری نمی‌شود. یعنی اگر فقط هزینۀ مسیر را بدهیم که تعهد کردیم 50 درصد آن را پرداخت کنیم، این، معادل سهم ما در هتل است. شهرداری تقریبا هیچ سهمی در هتل ندارد. این مجموعه حتی یک ریال عایدی برای شهرداری ندارد؛ تازه اگر بدهکار نشویم! اما به هر حال فضای عمومی بالای کوه ایجاد شده، باید آن را تعیین‌تکلیف کنند تا مورد استفاده قرار گیرد.
*آقای شهردار خبر دارید که اجرای پروژۀ بهارستان هنرمندان یکی از مطالبات جدی است؟ شما هم که مثل آقای عالم‌زاده، پیشبرد این پروژه را به برگزاری جلسه با مشاور آن تقلیل داده‌اید. چرا کاری نمی‌کنید؟
مشاور حدود یک ماه قبل اینجا بود و با حضور جمعی از متخصصان، طرح ارائه شد و مورد تایید قرار گرفت. طرح بهارستان تاکنون به صورت کامل ارائه و معرفی نشده بود؛ در آن جلسه، به مشاور ابلاغ شد که فاز دوم طراحی را شروع کند. با وجود وعده‌هایی که از سوی استانداری و دیگر نهادها برای تامین هزینۀ این پروژه داده شده، تاکنون تنها یک میلیارد تومان بابت بهارستان هنرمندان به حساب شهرداری ریخته شده که شاید یک‌بیستم هزینۀ کل پروژه نیست. به محض اینکه فاز دوم آماده شود، با محوریت محدوده‌ای که قبور بیش‌تری دارد کار شروع می‌شود.
*زمان‌بندی پروژه چگونه است؟
نمی‌توانم با قطعیت بگویم چون باید فاز دوم طراحی و هزینۀ اجرای پروژه معلوم شود. اگر هزینۀ پروژه، براساس آنچه که در بودجۀ امسال دیده شده، بین یک تا چهار میلیارد تومان باشد که به نظر می‌رسد بیش از این است، از منابع داخلی شهرداری آن را تامین می‌کنیم و در سال جاری، به هر میزان پروژه پیشرفت داشته باشد، هزینه می‌کنیم ولی اگر هزینه بیش از این باشد، پروژه قطعه‌قطعه پیش می‌رود. ظاهرا در دورۀ گذشته از سوی استانداری قول‌هایی داده شده که اگر محقق شود، کار بهتر پیش می‌رود.
*شنیدم در جریان بررسی طرح، خانه هنرمندان دعوت نشده است. ظاهرا اختلافات سیاسی موجب حذف خانه هنرمندان از فرایند تصمیم‌گیری برای بهارستان هنرمندان شده است.
من اولین بار دارم این موضوع را از شما می‌شنوم. اگر دعوتی صورت نگرفته، باید پیگیری شود که دلیل آن چه بوده است؟ ما هیچ گونه مرز سیاسی نداریم. این روزها داریم از سوی برخی دوستان متهم می‌شویم که چرا با کسانی رایزنی می‌کنید که 180 درجه با شما اختلاف فکری دارند؛ من حرفم این است که اختلاف فکری سر جای خودش، اما در موضوع توسعۀ شهر اصلا خط قرمزی نداریم. در جلسۀ اخیر انجمن حمایت از توسعۀ استان که خیلی‌ها به شرکت من در آن انتقاد کردند، کسانی حضور داشتند که سابقۀ مناظره در حوزه‌های سیاسی با آنان را دارم ولی کار در شهرداری موضوع دیگری است. خیلی از کسانی که با آن‌ها ارتباط می‌گیرم به هیچ وجه از لحاظ سیاسی با ما یک‌جا جمع نمی‌شوند، ولی نظرات سیاسی جای خودش، ما شهردار همۀ مردم شهر هستیم؛ چه عقاید سیاسی و چه جریانات فکری و عقیدتی. این حرف ممکن است برای ما هزینه داشته باشد اما ایرادی ندارد و می‌گویم که در این شهر اهل سنت، شیخیه و زرتشتی هم داریم و من که شهرداری بخش شیعیان کرمان نیستم. اگر مثلا زرتشتیان مرا به جمعی صنفی با موضوع شهری دعوت کنند، حتما شرکت می‌کنم. دربارۀ خانه‌هنرمندان، به من تذکر بدهید اگر موردی بوده، بدانم ماجرا چیست. کسی به خاطر خط سیاسی نباید حذف شود.
*فکر کنم از طریق دفترتان باید این موضوع پیگیری شود.
حتما پیگیری می‌کنم. این توجیه‌پذیر نیست که مجموعه‌ای باشد ولی دعوت‌نامه برای حضور در جلسۀ مرتبط برای آن‌ها نفرستیم. باید بیایند و نظرشان را بدهند.
نظر خود را بنویسید